Etapy starości

Światowa Organizacja Zdrowia dzieli starość na 3 etapy:

1. 60-75 lat – wiek podeszły, tzw. wczesna starość
2. 75-90 lat – wiek starczy, tzw. późna starość
3. 90+ – wiek sędziwy, tzw. długowieczność

Kolejne etapy charakteryzują się pogłębieniem objawów starzenia się fizjologicznego (cielesnego) i psychicznego:

• stopniowe ograniczenie sprawności psychofizycznej i samodzielności,
• ograniczenie możliwości adaptacji społecznej – tzw. starzenie społeczne,
• nasilenie się zależności od innych.

Starość w Polsce – trochę statystyki

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego za 2009 rok wynika, że prawie 16,4% ludzi w Polsce jest w wieku poprodukcyjnym (60+ dla kobiet i 65+ dla mężczyzn) – jest to ponad 6 mln osób. Dużą część stanowią osoby w wieku 80+ – ponad 1,2 mln.

Jak odbieramy ludzi starych?

Odbiór starości jest uwarunkowany wieloma czynnikami. Inaczej postrzegają ją ludzie młodzi, inaczej ci w średnim, a inaczej w podeszłym wieku. Granice starości są więc płynne.

Według sondażu przeprowadzonego w 2008 roku przez „Gazetę Wyborczą” na pytanie, kiedy zaczyna się starość, ankietowani odpowiedzieli, że u kobiet granica starości to ok. 60,4 lat, a u mężczyzn ok. 62,5 roku. Niejednokrotnie ludzie w tym wieku czują się jednak młodo i daleko im do określania siebie mianem starych, więc społeczna granica starości przesuwa się.

Kogo odbieramy jako starego w oderwaniu od wieku? – osobę, która zatraciła swoją aktywność i witalność, u której fizyczne objawy starzenia są oczywiste.

Starość podlega wielu stereotypom. Wpływają one na nasz odbiór osób w podeszłym wieku. Panujący obecnie „kult młodości” często sprawia, że starsi ludzie są marginalizowani – zarówno zawodowo, jak i w życiu społecznym. Na drugim biegunie jest podejście pełne życzliwości i szacunku, należnego sędziwemu wiekowi.

Odcienie starości

Starość ma wiele zalet. Jest to czas, kiedy zaczyna się „druga młodość”. Zobacz, jakie są plusy złotego wieku życia:

Blaski starości

• Wraz z końcem pracy zawodowej zwiększa się ilość wolnego czasu, który można przeznaczyć na rozwijanie swoich pasji, odpoczynek, podróże.
• W tym czasie często pojawiają się wnuki – nadmiar wolnego czasu i swoje doświadczenie życiowe można wykorzystać pomagając w ich wychowywaniu.
• W tym czasie wiele osób decyduje się na pracę wolontariacką, aby wykorzystać swoje umiejętności i czas na pożytek osób potrzebujących.
• Dla spragnionych wiedzy Uniwersytety Trzeciego Wieku oferują studia z wielu zakresów – jeśli do tej pory nie było na to czasu, na emeryturze można się dokształcić. Można też skorzystać z wielu programów aktywizujących osoby w wieku 50+, 60+ – programy te często są finansowane lub współfinansowane ze środków Unii Europejskiej.

Część ludzi na pytanie, czego boją się najbardziej, odpowie – starości. Co sprawia, że ludzie z niechęcią myślą o starzeniu się?:

Cienie starości

• Dla części osób starość wiąże się z chorobami, które pojawiają się wraz z wiekiem – częste są nietrzymanie moczu, osłabienie pamięci, osteoporoza, reumatyzm, otyłość, otępienie, demencja starcza.
• Osłabienie sprawności prowadzi do uzależnienia od innych osób i do frustracji z powodu własnej niesamodzielności.
• Wiele osób w podeszłym wieku ma poczucie nieprzydatności i odrzucenia społecznego. Niejednokrotnie dochodzi do tego samotność – umiera „druga połowa”, odchodzą przyjaciele, którzy są w podobnym wieku, dzieci żyją własnym życiem.
• Polscy emeryci często narażeni są na życie w ubóstwie – niskie emerytury często starczają na niewiele więcej ponad leki i comiesięczne opłaty.
• U starszych ludzi pojawia się nasilony strach przed śmiercią i smutek, że ich życie już dobiega końca. Myśli o zmarnowanych szansach i niezrealizowaniu marzeń mogą spowodować narastające przygnębienie.

Starość bliskiej osoby – jak pomóc?

Ze starością najczęściej spotykamy się w rodzinie. Nie zawsze wiadomo, jak traktować starsze osoby, czego im potrzeba, jak się do nich odnosić, by nie zranić ich uczuć.

Kilka praktycznych wskazówek

• Nie narzucaj się ze swoją pomocą – pamiętaj, że starsza osoba to nie duże dziecko i ma prawo do decydowania o sobie, w tym również do przyjęcia lub odrzucenia twojej pomocy.
• Starsze osoby potrzebują celu w życiu, zajęcia, które zajmie ich czas, myśli, ręce. Mogą to być różne aktywności w zależności od stanu zdrowia, sił i potrzeb starszej osoby.
• Starszym osobom należy się szacunek i poszanowanie godności – delikatności wymaga szczególnie obcowanie z osobami chorymi, które zmuszone są zrezygnować ze swojej dotychczasowej niezależności i są zdane na opiekuna.
• Zaproponuj swojemu bliskiemu ćwiczenia, które wykonywane systematycznie poprawią sprawność ciała i polepszą samopoczucie.
• Jeśli starsza osoba jest chora, zapewnij jej maksymalny komfort i dobrą opiekę medyczną i pielęgniarską.
• Jeśli Twój bliski potrzebuje opieki, ale nie możesz mu jej zapewnić, skorzystaj z usług wyspecjalizowanych opiekunów medycznych lub wolontariuszy. Dowiedz się więcej o tego typu usługach, kliknij odnośnik opieka w domu.
• Często u osób starszych pojawia się lub nasila problem nietrzymania moczu. Niejednokrotnie jest to problem, którego starsze osoby nie akceptują i nie dopuszczają myśli, że może ich dotyczyć. Są różne sposoby, aby przekonać o celowości stosowania specjalistycznych środków chłonnych – zaproponuj bliskiemu rozmowę, pokaż materiały informacyjne lub próbki wyrobów. Słowa klucze to dyskrecja, komfort i brak nieprzyjemnego zapachu. Aby poznać pełną gamę wyrobów chłonnych Seni, kliknij odnośnik produkty Seni.